“Cơn sốt” đổi mới sáng tạo và dòng vốn tư nhân đang tái định hình tương lai Việt Nam

TP.HCM ngày càng phát triển.

Thị trường vẫn sôi động bất chấp thắt chặt vốn toàn cầu

Báo cáo cho thấy, dù tổng vốn đầu tư tư nhân (PE + VC) vào Việt Nam năm 2024 giảm 35%, còn 2,3 tỷ USD, nhưng số lượng giao dịch vẫn giữ ổn định ở mức 141 thương vụ. Điều này cho thấy niềm tin vào tiềm năng dài hạn của thị trường Việt Nam chưa hề suy giảm.

Sự thay đổi lớn nằm ở cấu trúc dòng tiền: các thương vụ quy mô trung bình (100–300 triệu USD) bắt đầu phục hồi rõ nét, với tổng giá trị lên tới 700 triệu USD – tăng 2,7 lần so với năm trước. Trong khi đó, đầu tư mạo hiểm (VC) vào các vòng gọi vốn giai đoạn đầu đang có dấu hiệu khởi sắc trở lại, phản ánh chiến lược dài hơi của các quỹ trong việc “bắt sóng” sớm các startup tiềm năng.

Những lĩnh vực đang chiếm sóng trong mắt nhà đầu tư

Ba lĩnh vực được nhận định là điểm rơi hấp dẫn nhất trong vài năm tới bao gồm: AI, AgriTech (công nghệ nông nghiệp) và GreenTech (công nghệ xanh). Vốn đầu tư cho AI đã tăng gấp 8 lần, AgriTech tăng 9 lần trong năm 2024 – những con số ấn tượng phần lớn nhờ sự đồng hành chính sách từ Nhà nước và tốc độ chuyển đổi số cao trong các lĩnh vực này.

Ngoài ra, các lĩnh vực như hạ tầng số, bán dẫn, giáo dục công nghệ, dịch vụ y tế tư nhân và sản xuất công nghệ cao cũng đang được các nhà đầu tư săn đón mạnh mẽ. Nhiều thương vụ nổi bật trong năm 2024 đến từ các tên tuổi lớn như Siam Commercial Bank (822 triệu USD vào dịch vụ tài chính), Thomson Medical Group (381 triệu USD vào y tế), hay Sumitomo Corporation trong lĩnh vực công nghệ.

NIC và cuộc chơi hệ sinh thái: Không chỉ là kết nối, mà là bệ phóng

NIC tiếp tục đóng vai trò đầu tàu trong việc phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam, đặc biệt trong hai lĩnh vực chiến lược là bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Mạng lưới do NIC phát triển hiện kết nối hơn 2.000 thành viên từ 22 quốc gia và vùng lãnh thổ, tạo ra một cộng đồng khởi nghiệp năng động, kết nối sâu rộng giữa doanh nghiệp – nhà đầu tư – học thuật.

Chỉ riêng trong năm 2025, Việt Nam sẽ tổ chức loạt sự kiện quốc tế như Hội nghị AI & Bán dẫn (AISC), Semicon tại Hàn Quốc, Singapore và Đài Loan, cùng nhiều chương trình tăng tốc khởi nghiệp, với mục tiêu đặt Việt Nam lên bản đồ công nghệ toàn cầu.

Điểm nhấn then chốt trong giai đoạn 2024–2025 chính là Nghị quyết số 57-NQ/TW, được ví như “cuộc cách mạng thể chế cho đổi mới sáng tạo”, xác định rõ các ưu tiên chiến lược như đầu tư vào AI, chất bán dẫn, 6G, IoT, và xây dựng thành phố thông minh. Mục tiêu đến năm 2030 là đưa Việt Nam vào Top 30 toàn cầu về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; đến năm 2045, trở thành trung tâm công nghệ hàng đầu thế giới.

Bên cạnh đó, Chính phủ đang tập trung cải cách hành chính, hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST), phát triển nhân lực STEM, thúc đẩy hợp tác công – tư và tăng cường vai trò của khu vực tư nhân trong R&D.

Theo đánh giá của các chuyên gia, từ một điểm đến sản xuất giá rẻ, Việt Nam đang vươn mình trở thành nền kinh tế tri thức, trung tâm đổi mới công nghệ và “người chơi chiến lược” trong chuỗi giá trị toàn cầu. Các nhà đầu tư không chỉ tìm thấy cơ hội ở quy mô thị trường, mà còn ở tiềm năng số hóa, tăng trưởng xanh, và đòn bẩy thể chế.

Trong bức tranh đầy thử thách của kinh tế thế giới, Việt Nam nổi bật như một “điểm đến dài hạn” – nơi đổi mới sáng tạo và vốn tư nhân bắt tay để kiến tạo tương lai.